Ciekawa dyskusja rozwinęła się na naszej skrzynce mailowe. Nasza Czytelniczka zwróciła się z prośbą o wyjaśnienie pewnej kwestii dotyczącej zażaleń do NSA.
Sprawa arcyciekawa i pomyśleliśmy w Podatkowej, że z ciekawością przeczytacie o wnioskach o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego. Wszak już wkrótce jako profesjonalni pełnomocnicy będziecie sporządzać takie pisma 🙂 Miłej lektury.
Pytanie Pani Magdaleny
Dzień dobry,
mam do Państwa pytanie dotyczące kazusów – zażalenie do NSA.
W opracowaniach wskazują Państwo, że wnosimy o zasądzenie kosztów postępowania, w tym koszyk zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztów poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Mam wątpliwość czy ww. postępowanie jest prawidłowe, ponieważ w orzecznictwie wskazuje się, że w przypadku zażalenia nie ma podstawy prawnej do zwrotu kosztów postępowania. W praktyce również spotkałam się z takim stanowiskiem, że przy zażaleniu nie wnosi się o zwrot kosztów, stąd moje wątpliwości.
Przykładowo w postanowieniu NSA z dnia 28.02.2012 r. ( I GZ 29/12) wskazano, że „Odnosząc się do zawartego w zażaleniu wniosku o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, stwierdzić należało, iż nie może on być uwzględniony przez Naczelny Sąd Administracyjny, albowiem przepisy art. 203 i art. 204 p.p.s.a., które regulują kwestie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego, nie mają zastosowania do postępowania toczącego się na skutek wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu pierwszej instancji (por. postanowienie NSA z dnia 25 lipca 2005 r. sygn. akt II OSK 552/05 opubl. ONSAiWSA 2006 Nr 1, poz. 17).”
Analogicznie wskazano w postanowieniu NSA z dnia 9.07.2014 r. (II FZ 952/14).
W związku z powyższym, uprzejmie proszę o państwa stanowisko w ww. sprawie.
Pozdrawiam
M.
mam do Państwa pytanie dotyczące kazusów – zażalenie do NSA.
W opracowaniach wskazują Państwo, że wnosimy o zasądzenie kosztów postępowania, w tym koszyk zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztów poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Mam wątpliwość czy ww. postępowanie jest prawidłowe, ponieważ w orzecznictwie wskazuje się, że w przypadku zażalenia nie ma podstawy prawnej do zwrotu kosztów postępowania. W praktyce również spotkałam się z takim stanowiskiem, że przy zażaleniu nie wnosi się o zwrot kosztów, stąd moje wątpliwości.
Przykładowo w postanowieniu NSA z dnia 28.02.2012 r. ( I GZ 29/12) wskazano, że „Odnosząc się do zawartego w zażaleniu wniosku o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, stwierdzić należało, iż nie może on być uwzględniony przez Naczelny Sąd Administracyjny, albowiem przepisy art. 203 i art. 204 p.p.s.a., które regulują kwestie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego, nie mają zastosowania do postępowania toczącego się na skutek wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu pierwszej instancji (por. postanowienie NSA z dnia 25 lipca 2005 r. sygn. akt II OSK 552/05 opubl. ONSAiWSA 2006 Nr 1, poz. 17).”
Analogicznie wskazano w postanowieniu NSA z dnia 9.07.2014 r. (II FZ 952/14).
W związku z powyższym, uprzejmie proszę o państwa stanowisko w ww. sprawie.
Pozdrawiam
M.
Odpowiedź Podatkowej
Szanowna Pani,
poruszyła Pani ciekawe zagadnienie.
1. Faktycznie w orzecznictwie powszechne jest stanowisko, że „Odnosząc się do zawartego w zażaleniu wniosku o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, stwierdzić należało, iż nie może on być uwzględniony przez Naczelny Sąd Administracyjny, albowiem przepisy art. 203 i art. 204 p.p.s.a., które regulują kwestie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego, nie mają zastosowania do postępowania toczącego się na skutek wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu pierwszej instancji (por. postanowienie NSA z dnia 25 lipca 2005 r. sygn. akt II OSK 552/05 opubl. ONSAiWSA 2006 Nr 1, poz. 17).”;
2. W powyższym orzeczeniu NSA wskazał tylko, że wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego nie może zostać uwzględniony przez NSA, bo nie ma na to podstawy prawnej. To jest prawda przy założeniu, że interpretujemy przepisy dotyczące kosztów postępowania w sposób ścisły (a tak się przyjmuje). Proszę jednak zwrócić uwagę, że wniesienie zażalenia może generować dla strony koszty (wpis od zażalenia oraz koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu zażaleniowym – np. § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia MS z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności doradcy podatkowego w postępowaniu przed sądami administracyjnymi).
3. Wiemy już, że o kosztach postępowania zażaleniowego nie będzie orzekał NSA w postanowieniu, w którym rozpoznaje zażalenie na postanowienie WSA. „Orzeczenie w przedmiocie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego powinno znaleźć się dopiero w wyroku (postanowieniu) kończącym postępowanie w sprawie w danej instancji, a więc w orzeczeniach wskazanych w art. 200, 201, 203 lub 204 PPSA. Tak przyjął też NSA w postanowieniu z 31.1.2005 r. (FZ 504/04, Legalis) oraz w postanowieniu z 15.2.2007 r. (II FZ 12/07, niepubl.). W tej kwestii por. także postanowienia NSA: z 14.9.2004 r. (FZ 266/04, niepubl.), z 24.6.2010 r. (II OZ 594/10, Legalis) i z 18.10.2017 r. (I OZ 805/17, Legalis) oraz komentarz do art. 200, Nb 10–11 i komentarz do art. 205, Nb 40″ – Wierzbowski, Komentarz do art. 209 PPSA.
4. Mając już jasność odnośnie tego, gdzie (w którym orzeczeniu) znajdzie się rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego (pkt 3), pozostaje kwestia samego wniosku o zasądzenie zwrotu tych kosztów. Zgodnie z art. 210 § 1 PPSA zasądzenie zwrotu kosztów na rzecz strony reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika wymaga zasadniczo wniosku. Wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania profesjonalny pełnomocnik zwykle formułuje już w skardze (pierwszym piśmie). Tutaj pojawia się kwestia tego, jak daleko rozciąga się ten wniosek złożony w skardze. Przyjmuje się bowiem, że „żądanie przyznania kosztów przez złożenie spisu kosztów albo zgłoszenie wniosku o przyznanie kosztów według norm przepisanych powinno nastąpić przed zamknięciem rozprawy w poszczególnych instancjach pod rygorem utraty roszczenia o ich zwrot” – Komentarz do art. 210 PPSA, Wierzbowski. Pojawia się więc pytanie, czy wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego złożony w skardze obejmuje również wpis za zażalenie i koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu zażaleniowym (przed NSA), czy też w tym zakresie konieczny jest odrębny wniosek. Nie znalazłem na to pytanie odpowiedzi w orzecznictwie ani w doktrynie. Kierując się jednak interesem strony, złożyłbym w zażaleniu wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa prawnego na rzecz strony. NSA tego wniosku nie uwzględni, bo nie ma na to podstawy prawnej, ale później WSA np. w wyroku uwzględniającym skargę nie zarzuci mi, że nie złożyłem wniosku o przyznanie kosztów postępowania zażaleniowego (i w efekcie nie zasądzi ich) – oczywiście, jeżeli WSA stanie na stanowisku, że wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego powinien zostać sformułowany odrębnie, niezależnie od wniosku o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego, który jest zwykle formułowany już w skardze.
Mamy nadzieję, że udzielona odpowiedź będzie pomocna. Życzymy powodzenia na egzaminie 😊
poruszyła Pani ciekawe zagadnienie.
1. Faktycznie w orzecznictwie powszechne jest stanowisko, że „Odnosząc się do zawartego w zażaleniu wniosku o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, stwierdzić należało, iż nie może on być uwzględniony przez Naczelny Sąd Administracyjny, albowiem przepisy art. 203 i art. 204 p.p.s.a., które regulują kwestie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego, nie mają zastosowania do postępowania toczącego się na skutek wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu pierwszej instancji (por. postanowienie NSA z dnia 25 lipca 2005 r. sygn. akt II OSK 552/05 opubl. ONSAiWSA 2006 Nr 1, poz. 17).”;
2. W powyższym orzeczeniu NSA wskazał tylko, że wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego nie może zostać uwzględniony przez NSA, bo nie ma na to podstawy prawnej. To jest prawda przy założeniu, że interpretujemy przepisy dotyczące kosztów postępowania w sposób ścisły (a tak się przyjmuje). Proszę jednak zwrócić uwagę, że wniesienie zażalenia może generować dla strony koszty (wpis od zażalenia oraz koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu zażaleniowym – np. § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia MS z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności doradcy podatkowego w postępowaniu przed sądami administracyjnymi).
3. Wiemy już, że o kosztach postępowania zażaleniowego nie będzie orzekał NSA w postanowieniu, w którym rozpoznaje zażalenie na postanowienie WSA. „Orzeczenie w przedmiocie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego powinno znaleźć się dopiero w wyroku (postanowieniu) kończącym postępowanie w sprawie w danej instancji, a więc w orzeczeniach wskazanych w art. 200, 201, 203 lub 204 PPSA. Tak przyjął też NSA w postanowieniu z 31.1.2005 r. (FZ 504/04, Legalis) oraz w postanowieniu z 15.2.2007 r. (II FZ 12/07, niepubl.). W tej kwestii por. także postanowienia NSA: z 14.9.2004 r. (FZ 266/04, niepubl.), z 24.6.2010 r. (II OZ 594/10, Legalis) i z 18.10.2017 r. (I OZ 805/17, Legalis) oraz komentarz do art. 200, Nb 10–11 i komentarz do art. 205, Nb 40″ – Wierzbowski, Komentarz do art. 209 PPSA.
4. Mając już jasność odnośnie tego, gdzie (w którym orzeczeniu) znajdzie się rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego (pkt 3), pozostaje kwestia samego wniosku o zasądzenie zwrotu tych kosztów. Zgodnie z art. 210 § 1 PPSA zasądzenie zwrotu kosztów na rzecz strony reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika wymaga zasadniczo wniosku. Wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania profesjonalny pełnomocnik zwykle formułuje już w skardze (pierwszym piśmie). Tutaj pojawia się kwestia tego, jak daleko rozciąga się ten wniosek złożony w skardze. Przyjmuje się bowiem, że „żądanie przyznania kosztów przez złożenie spisu kosztów albo zgłoszenie wniosku o przyznanie kosztów według norm przepisanych powinno nastąpić przed zamknięciem rozprawy w poszczególnych instancjach pod rygorem utraty roszczenia o ich zwrot” – Komentarz do art. 210 PPSA, Wierzbowski. Pojawia się więc pytanie, czy wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego złożony w skardze obejmuje również wpis za zażalenie i koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu zażaleniowym (przed NSA), czy też w tym zakresie konieczny jest odrębny wniosek. Nie znalazłem na to pytanie odpowiedzi w orzecznictwie ani w doktrynie. Kierując się jednak interesem strony, złożyłbym w zażaleniu wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa prawnego na rzecz strony. NSA tego wniosku nie uwzględni, bo nie ma na to podstawy prawnej, ale później WSA np. w wyroku uwzględniającym skargę nie zarzuci mi, że nie złożyłem wniosku o przyznanie kosztów postępowania zażaleniowego (i w efekcie nie zasądzi ich) – oczywiście, jeżeli WSA stanie na stanowisku, że wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego powinien zostać sformułowany odrębnie, niezależnie od wniosku o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego, który jest zwykle formułowany już w skardze.
Mamy nadzieję, że udzielona odpowiedź będzie pomocna. Życzymy powodzenia na egzaminie 😊
Autor postu:
Mateusz Janik, radca prawny i doradca podatkowy
Mateusz będzie wykładowcą na IX edycji intensywnego kursu przygotowującego do egzaminu ustnego. Przygotuje dla Państwa wykłady m.in z działu V Postępowanie przed organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi.
